Vragen & Antwoorden over de Techniek van Vipassana Meditatie


Waarom duurt de cursus tien dagen?

Eigenlijk is de 10-daagse cursus het minimum; een 10-daagse cursus verschaft een essentiële introductie en de basis van de techniek. Het ontwikkelen in de beoefening van de techniek is een levenslange taak. Ervaring door generaties heen heeft aangetoond dat wanneer Vipassana wordt onderwezen in periodes korter dan tien dagen, de student dan niet voldoende ervaring kan opdoen om de techniek te leren. Traditioneel werd Vipassana onderwezen in retraites van zeven weken. Aan het begin van de 20ste eeuw begonnen de leraren van deze traditie te experimenteren met kortere periodes om aan te sluiten bij het versnellend levenstempo. Ze probeerden dertig dagen, twee weken, tien dagen, dan zeven dagen – en ze merkten dat minder dan tien dagen niet lang genoeg is voor de geest om tot rust te komen en diepgaand te werken met het lichaam-geest verschijnsel.


Hoeveel uur per dag zal ik mediteren?

De dag begint om 4:00 uur ‘s ochtends met een gong om gewekt te worden en duurt tot 21:00 uur. Er zijn ongeveer tien meditatie-uren per dag, afgewisseld met regelmatige pauzes en rustperiodes. Iedere avond om 19:00 uur is er een lezing op video van de Leraar, S.N. Goenka, die de mediteerders een context verschaft om hun ervaringen van de dag te begrijpen. Dit tijdschema is werkbaar en nuttig gebleken voor honderdduizenden mensen gedurende decennia.


In welke taal wordt de cursus gegeven?

Het onderricht wordt gegeven via opnames van S.N. Goenka, in het Engels of Hindi, samen met een vertaling in de plaatselijke taal. Opgenomen vertalingen zijn er in de belangrijkste talen van de wereld, ook in het Nederlands. Als de leraren die de cursus begeleiden de plaatselijke taal niet vloeiend spreken, dan zullen er vertalers zijn om te helpen. De taal is meestal geen barrière voor iemand om aan een cursus deel te nemen.


Hoeveel kost de cursus?

Iedere student die een Vipassana cursus volgt, heeft dit als geschenk gekregen van een voorgaande student. Er wordt niets in rekening gebracht voor het onderricht, onderdak of eten. Alle Vipassana cursussen wereldwijd worden uitsluitend gegeven op basis van vrijwillige donaties. Aan het eind van de cursus, als u baat hebt gevonden bij uw ervaring van de cursus, bent u welkom om een donatie te geven voor de komende cursus, uit vrije wil en in overeenstemming met uw draagkracht.


Hoeveel krijgen de leraren betaald om cursussen te begeleiden?

Leraren ontvangen geen betaling, donatie of ander materieel voordeel. Er wordt van hen verwacht dat ze in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Deze regel betekent dat sommigen misschien weinig tijd hebben om te begeleiden, maar het beschermt studenten voor uitbuiting en het beveiligt tegen commercialisering. In deze traditie wordt Vipassana onderricht gegeven enkel en alleen als een dienst aan anderen. Het enige wat de leraren ontvangen is de voldoening om aan het eind van de tien dagen gelukkige mensen te zien.


Ik kan niet met gekruiste benen zitten. Kan ik toch mediteren?

Zeker. Er zijn stoelen beschikbaar voor degenen die niet comfortabel op de vloer kunnen zitten vanwege hun leeftijd of een lichamelijk probleem.


Ik ben op een speciaal dieet. Kan ik mijn eigen eten meebrengen?

Als uw dokter een speciaal dieet heeft voorgeschreven, laat het ons dan weten we kijken dan of we kunnen zorgen voor wat u nodig heeft. Als het dieet te speciaal is, of zou ingrijpen in de meditatie, zullen we u misschien vragen te wachten tot u hiermee flexibeler kunt omgaan. Het spijt ons maar aan studenten wordt gevraagd te kiezen uit het voedsel dat ter beschikking staat, in plaats van zelf voedsel mee te nemen. De meeste mensen vinden de keuze voldoende en ze genieten van het eenvoudige vegetarisch dieet.


Kunnen zwangere vrouwen de cursus bijwonen? Zijn er speciale regelingen of instructies voor hen?

Zwangere vrouwen kunnen zeker deelnemen, en veel vrouwen komen juist tijdens de zwangerschapsperiode om baat te vinden bij de gelegenheid om diepgaand en in stilte te werken gedurende deze bijzondere periode. Alvorens zich in te schrijven dienen zwangere vrouwen er voldoende op te vertrouwen dat hun zwangerschap stabiel is. We zorgen voor het extra voedsel dat ze nodig hebben en vragen hen op een ontspannen manier te werken.


Waarom wordt een cursus in stilte gegeven?

Alle deelnemende studenten nemen “edele stilte” in acht, - dat betekent stilte van lichaam, spraak en geest. Ze gaan ermee akkoord zich te onthouden van communicatie met hun mede-mediteerders. Studenten mogen wel contact hebben met het management betreffende hun materiële behoeften en ze kunnen ook met de leraar spreken. Stilte wordt in acht genomen gedurende de eerste negen volle dagen. Op de tiende dag wordt het spreken hervat, als een manier van terugkeren naar het normale patroon van het dagelijkse leven. Continuïteit in de beoefening is het geheim van succes in deze cursus; stilte is een wezenlijk onderdeel van het in stand houden van deze continuïteit.


Hoe kan ik zeker weten dat ik in staat ben de meditatie te doen?

Voor een persoon in redelijk fysieke en geestelijke gezondheid die echt geïnteresseerd is en oprecht moeite wil doen, is meditatie (met inbegrip van “edele stilte”) niet moeilijk. Als u in staat bent de instructies geduldig en ijverig te volgen, kunt u zeker zijn van tastbare resultaten. Hoewel het overweldigend kan lijken is het dagschema noch te zwaar noch te ontspannen. Bovendien is de aanwezigheid van andere studenten die nauwgezet oefenen in een vredige en stimulerende atmosfeer, enorm ondersteunend voor iemands inspanningen.


Wie zou niet moeten meedoen aan een cursus?

Het is duidelijk dat iemand die lichamelijk te zwak is om het schema te volgen geen baat bij de cursus zal hebben. Hetzelfde geldt voor iemand die lijdt aan psychiatrische problemen, of iemand die zich in een toestand van emotionele ontreddering bevindt. Via een proces van vragen en antwoorden kunnen we u helpen van tevoren duidelijk te beslissen of u volledig voordeel haalt uit de cursus. In sommige gevallen wordt gevraagd aan degene die zich inschrijft om toestemming van hun arts te vragen voordat ze toegelaten kunnen worden.


Kan Vipassana lichamelijke of geestelijke ziektes genezen?

Veel ziektes worden veroorzaakt door onze innerlijke onrust. Als de onrust wordt verwijderd kan de ziekte verminderen of verdwijnen. Echter het leren van Vipassana met de bedoeling een ziekte te genezen is een fout die nooit werkt. Mensen die dit proberen te doen verspillen hun tijd omdat zij zich focussen op het verkeerde doel. Het kan zelfs nadelig zijn voor henzelf. Ze zullen noch de meditatie goed begrijpen, noch er in slagen de ziekte kwijt te raken.


En depressiviteit? Kan Vipassana dat beter maken?

Nogmaals, het doel van Vipassana is niet het genezen van ziektes. Iemand die werkelijk Vipassana beoefent leert gelukkig en evenwichtig te zijn in alle omstandigheden. Maar iemand met een achtergrond van ernstige depressie kan misschien de techniek niet juist toepassen en krijgt mogelijk niet de gewenste resultaten. Het beste voor zo iemand is te werken met een professional uit de gezondheidszorg. Vipassana leraren zijn specialisten in meditatie, geen psychotherapeuten.


Kan Vipassana mensen geestelijk uit balans brengen?

Nee. Vipassana leert u bewust en gelijkmoedig te zijn, dat betekent, in evenwicht ondanks alle hoogte- en dieptepunten van het leven. Maar als iemand naar een cursus komt en ernstige emotionele problemen verhult, kan die persoon mogelijk niet in staat zijn de techniek te begrijpen of goed toe te passen om de gewenste resultaten te krijgen. Daarom is het belangrijk ons uw geschiedenis te laten weten zodat we kunnen beoordelen of u baat kunt hebben bij een cursus.


Moet ik een Boeddhist zijn om Vipassana te beoefenen?

Mensen van vele godsdiensten en zonder godsdienst hebben de meditatiecursus als nuttig en waardevol ervaren. Vipassana is een levenskunst, een manier van leven. Hoewel het de essentie is van wat de Boeddha onderwees, is het geen godsdienst; het is eerder het cultiveren van menselijke waarden wat leidt tot een leven dat goed is voor onszelf en voor anderen.


Waarom moet ik de volledige tien dagen blijven?

Vipassana wordt stap voor stap onderwezen, elke dag wordt weer een nieuwe stap toegevoegd tot aan het eind van de cursus. Als u voortijdig vertrekt, krijgt u niet het volledige onderricht en geeft u de techniek niet de kans voor u te werken. Door intensief te mediteren zet de cursist bovendien een proces in werking dat voldoening oplevert bij het voltooien van de cursus. Onderbreking van het proces voor het voltooid is, is niet aan te raden.


Is het gevaarlijk de cursus voortijdig te verlaten?

Waar het om gaat is, dat u met voortijdig vertrek uzelf tekort doet. U geeft uzelf niet de kans de volledige techniek te leren en daarom zult u het niet met succes kunnen toepassen in het dagelijks leven. Ook onderbreekt u het proces middenin in plaats van het tot de juiste afronding te laten komen. Door een of twee dagen eerder naar huis te gaan, verspilt u alle door u geïnvesteerde tijd.


En op de tiende dag, wanneer spreken weer is toegestaan en serieuze meditatie stopt? Kan ik dan vertrekken?

De tiende dag is een hele belangrijke overgang naar het normale leven. Het is niet toegestaan op die dag te vertrekken.